02 Ιαν Η Ιδιωτικοποίηση των Δημοσίων Οργανισμών, Σεπτέμβριος 2012

Logistics & Management, Τεύχος 113, Σεπτέμβριος 2012

Η ιδιωτικοποίηση των οργανισμών λιμένων της χώρας σε εφαρμογή του μνημονίου έχει αποφασιστεί από το 2010. Οι προκαταρκτικές θεσμικές και επιχειρησιακές διαδικασίες που έπρεπε να προηγηθούν, δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Ο διαχωρισμός υποδομής και εκμετάλλευσης δεν έγινε διακριτός όπως στο σιδηρόδρομο. Το κενό αυτό καλύπτει η πρόσφατη εξαγγελία για ρυθμιστική αρχή λιμένων που δε γνωρίζει κανείς πώς θα λειτουργεί. Αλλά για να υπάρξει ενδιαφέρον ιδιωτικοποίησης θα πρέπει να διαχειρίζονται κατάλληλα οι πόροι που αφορούν υποδομές και με ένα masterplan να δύναται ο κάθε ενδιαφερόμενος να γνωρίσει τη σημερινή και τη μελλοντική κατάσταση του λιμένα. Για παράδειγμα, θεωρείται ελκυστικό ένα λιμάνι με έργα λιμενικής υποδομής σε εξέλιξη για τουλάχιστον 3 χρόνια και έργα εμπορευματικής υποδομής για 5 χρόνια; Η απάντηση εξαρτάται από το βαθμό ίδιας συμμετοχής των νέων σχημάτων. Αν δε συμμετέχουν, τότε θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον, αφού η εκμετάλλευση θα είναι σίγουρα προσοδοφόρα. Αν συμμετέχουν όμως, τα κέρδη μετατίθενται για αρκετά χρόνια μετά και το ενδιαφέρον θα είναι μικρότερο.

Θεσπίστηκε επίσης, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου η απαλοιφή του ελάχιστου ποσοστού δημόσιας ιδιοκτησίας στις ΔΕΚΟ και η μεταβίβαση των μετοχών από το δημόσιο στο ταμείο Αποκρατικοποιήσεων. Η απόφαση αυτή, που πρέπει να κυρωθεί από τη Βουλή εντός 4 μηνών, αναδεικνύει το επείγον της κυβερνητικής πρωτοβουλίας, ίσως γιατί υπάρχουν υποψήφιοι αγοραστές.

Πέρα από τις διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων, οι λιμένες χρειάζονται και δημοσιονομικές-τελωνειακές μεταβολές ώστε να γίνουν αρωγοί στην προσέλκυση νέων πελατών. Ένα λειτουργικό λιμάνι πρέπει να υποστηρίζεται από αξιόπιστο εκτελωνισμό σε χρονικό και οικονομικό επίπεδο, αλλά και το κατάλληλο μεταφορικό σύστημα που θα διοχετεύονται φορτία, επιβάτες και θα τροφοδοτεί και τα πλοία.

Η τουριστική κρουαζιέρα, πέρα από νερό, καύσιμα και ανταλλακτικά, πρέπει να υποστηρίζεται και από την τοπική αγορά σε αναλώσιμα για τα πλοία και σε οργανωμένα πακέτα ξενάγησης για τους τουρίστες.

Σημαντικότερη όμως από όλα αυτά είναι η αξιοπιστία της χώρας. Ειδικά για τους οργανισμούς λιμένων, που ίσως όλοι να είναι κερδοφόροι, οι ιδιωτικοποιήσεις δε μπορούν να υπεισέλθουν στη δημόσια τελωνειακή συμπεριφορά και να τη μεταβάλλουν προς το αποδοτικότερο. Οι γραφειοκρατικές στρεβλώσεις θα επηρεάζουν σταθερά την προσπάθεια ανταγωνιστικότητας.

Από την άλλη, όπως έχει γραφτεί ήδη από αυτήν τη στήλη, ο ανταγωνισμός μεταξύ των ελληνικών λιμένων δεν ωφελεί τη χώρα. Η Πάτρα πχ δεν πρέπει να ανταγωνίζεται την Ηγουμενίτσα, διότι στόχος είναι η προσέλκυση των πλοίων σε ελληνικό λιμάνι.

Αντίστοιχα κατά τις ιδιωτικοποιήσεις πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ελληνική δημοσιονομική ωφέλεια θα υπάρξει όταν τα ελληνικά λιμάνια ανταγωνίζονται τα αντίστοιχα του εξωτερικού. Διαφορετικά τα λιμάνια μεγαλύτερης έντασης φορτίου και επιβατών θα υποβαθμίσουν τα υπόλοιπα.Ιωάννης Σιαμάς
PhDc, Industrial Management
Logistics Engineer, MEng, MSc