02 Ιαν Περιφερειακό Αναπτυξιακό Μοντέλο, Οκτώβριος 2012
Logistics & Management, Τεύχος 113, Σεπτέμβριος 2012
Η ανάπτυξη των περιφερειών της Ευρώπης και η σύγκλισή τους αποτελεί το βασικό στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εφαρμόζει το περιφερειακό αναπτυξιακό μοντέλο, χωρίς να επιτυγχάνει την ισόρροπη ανάπτυξη των κρατών. Αυτό από μόνο του αποτελεί τροχοπέδη σε μια προσπάθεια για την επίλυση του δημοσιονομικού προβλήματος της Ελλάδας μέσα από αναπτυξιακές διαδικασίες. Αυτομάτως, εξαιρούνται των αναπτυξιακών διαδικασιών οι πιο πλούσιες περιφέρειες της χώρας. Ενδεικτικά η Αττική, το Νότιο Αιγαίο και η Κρήτη λαμβάνουν μικρές ενισχύσεις από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, λόγω του υψηλότερου ΑΕΠ. Στη θέση αυτή βρίσκονταν παλαιότερα και άλλες περιφέρειες. Στην Ευρώπη των 10 (1981) η Αχαΐα λ.χ. βρισκόταν σε σημείο ακμής, στην Ευρώπη των 15 (1995) αρχίζει η διολίσθηση με τις βιομηχανίες να κλείνουν, να μεταναστεύουν στη γειτονική Ιταλία ή να πωλούνται, μετατρέποντας τη Δυτική Ελλάδα σε μια από τις φτωχότερες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με τα διαρθρωτικά ταμεία δίδονται αντίστοιχα μεγαλύτερες ενισχύσεις στις περιφέρειες με τα χαμηλότερα ΑΕΠ και η ανάπτυξη διοχετεύεται σε αυτές. Για την ακρίβεια η Ελλάδα έχει 5 από τις 10 φτωχότερες περιφέρειες της Ευρώπης των 27. Η Ήπειρος ως η φτωχότερη περιφέρεια της Ευρώπης διαθέτει ελάχιστους βιομηχανικούς πόρους, αγροκτηνοτροφικούς πόρους μέσω των συνεταιριστικών οργανώσεων, λιμάνι εισροής χρήματος και διακίνησης εμπορευμάτων και οδικές διόδους με το Νότο και την Ανατολή, ως βασική πύλη διακίνησης τουρκικών οχημάτων. Από αυτά, οι αγροκτηνοτροφικοί πόροι ιδιωτικοποιούνται, με αδυναμία διασφάλισης της παραγωγικής βάσης, ενώ η βιομηχανία διατηρείται στο επίπεδο εκμετάλλευσης πρώτων υλών (νερό). Μόνη ελπίδα διασφάλισης της ανάπτυξης και της ευμάρειας της Ηπείρου αποτελεί το λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Ως πηγή παραγωγής υπηρεσιών και μέσο εισροής χρήματος στην τοπική κοινωνία δε θα πρέπει να ελέγχεται μεμονωμένα και κατ’ επέκταση θα πρέπει να λογίζονται και οι επιδράσεις μιας ιδιωτικοποίησης στην τοπική οικονομία. Πρόκειται για την κινητήριο δύναμη της τοπικής κοινωνίας που λειτουργεί βάσει της ύπαρξής του στην περιοχή. Η ιδιωτικοποίηση λιμένων με διαίρεση της χώρας σε 4 γεωγραφικές περιοχές, Ιόνιο, Νότιο Αιγαίο, Βόρειο Αιγαίο και Πειραιά στερεί από τις περιφέρειες που βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση να καρπωθούν τα οφέλη της ιδιωτικοποίησης. Η συμπληρωματικότητα μεταξύ των λιμένων του Ιονίου επιτυγχάνεται, θα πρέπει όμως να καταλήγει σε διαχείριση της λιμενικής κίνησης, ενώ ενδεχόμενη εξειδίκευση των λιμένων ίσως στερήσει την ποικιλία υπηρεσιών στη τοπική ενδοχώρα. Το κριτήριο αυτό προστίθεται στη μελλοντική συμμετοχή τους στο μεταφορικό σύστημα μέσω μεγάλων μεταφορικών παρόχων, που αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο. Συμπερασματικά οι ιδιωτικοποιήσεις δε θα πρέπει να εξετάζονται αυτόνομα, αλλά μέσα στο περιφερειακό περιβάλλον που συντηρούν και στο μεταφορικό περιβάλλον που ανταγωνίζονται!Ιωάννης Σιαμάς
Internal Auditor
PhDc, Industrial Management
Logistics Engineer, MEng, MSc