28 Ιούλ Τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας

L&M (τ. 101/Ιούνιος 2011)

Οι ελλειμματικοί προϋπολογισμοί μετά το 1974 ήταν πάγια τακτική, παρόλο που στις περιόδους ανάπτυξης δεν αποτελούσε αναγκαιότητα. Τα ελλείμματα εξισορροπούνται με δάνεια εγγύησης του δημοσίου, που κατέληγαν στην έκδοση ελληνικών ομολόγων, με συγκεκριμένη ημερομηνία αποπληρωμής. Το χρέος διογκωνόταν, αλλά όσο δεν αποπληρώνονταν τα χρέη ή επανεκδίδονταν νέα ομόλογα το πρόβλημα μετακυλιόταν και δεν ήταν κοινωνικά εμφανές. Σε επίπεδο ιδιωτών, η ψευδής αίσθηση ιδιοκτησίας του υποθηκευμένου περιουσιακού στοιχείου, σε συνδυασμό με την άνεση τραπεζικών χορηγήσεων επέφεραν έναν ψευδοπλουτισμό που υποθήκευε το μέλλον. Το μέλλον όμως έγινε παρόν και εμφανίστηκε κοινωνικά με περικοπές παντού και προσπάθειες αύξησης εσόδων. Το δημόσιο περικόπτει δαπάνες, από προμήθειες, λειτουργικές δαπάνες μέχρι και μισθοδοσία, ενώ αυξάνει τα έσοδα με την ονομαστική αύξηση των φόρων, που βεβαιώνονται αλλά δεν καταβάλλονται.

Όμως, στον ιδιωτικό τομέα οι συνθήκες γίνονται όλο και πιο δύσκολες. Τα έσοδα μειώνονται από τη μείωση της ζήτησης και οι περικοπές που επιτυγχάνονται σε δαπάνες, μείωση διοικητικών και λειτουργικών εξόδων εξανεμίζονται από την υποχρέωση καταβολής πρόσθετων φόρων. Η χαμηλή ρευστότητα αναγκάζει τον ιδιωτικό τομέα να αυξήσει το χρόνο αποπληρωμής των υποχρεώσεων, μειώνοντας τις άμεσες καταβολές. Ενοίκια αναπροσαρμόζονται, μισθοί περιορίζονται και οι απολύσεις αυξάνονται. Εν ολίγοις το δημόσιο νομίζει ότι εισπράττει και μεταθέτει το πρόβλημα στον ιδιωτικό τομέα. Ο ιδιωτικός τομέας τροφοδοτούνταν αναπτυξιακά μέσω χορηγήσεων υψηλότατου επιτοκίου 8,5% όταν ευρωπαϊκά είναι στο 2,5%. Το μεγάλο περιθώριο επιτοκίου ήταν αποτέλεσμα της δημόσιας πολιτικής που υποχρέωσε τις τράπεζες να αναλάβουν τμήμα του χρέους της, διακινδυνεύοντας την υπόστασή τους.

Η πράξη αντιπαροχής δημόσιου χρέους και τραπεζικής ασυδοσίας κατέστρεψε τις ελληνικές επιχειρήσεις. Δυναμικές κερδοφόρες επιχειρήσεις έγιναν μέσα σε 8 χρόνια ζημιογόνες, αφού η συνολική τους οφειλή διπλασιάστηκε. Οι υποθηκεύσεις των δανείων έγιναν με υπερεκτιμήσεις των παγίων, αφαιρώντας μελλοντικά και τη δυνατότητα εκποίησης, προς εκπλήρωση των υποχρεώσεων. Η παραπάνω καταγραφή πρέπει να εξομαλύνεται και να ενσωματώνει τις κοινωνικές ανάγκες και τα κοινωνικά προβλήματα.

Η οικονομία είναι μια κοινωνική επιστήμη. Χωρίς κοινωνική συνοχή δεν υπάρχει τάξη και χωρίς τάξη δεν υπάρχει οικονομία. Η διαρκής προστασία των συνταγματικά κατοχυρωμένων κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων διατηρεί την τάξη και την κοινωνία σε επίπεδα αποδοχής της κρατικής παρέμβασης ακόμα και στις δύσκολες στιγμές. Η αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων πρέπει να είναι άμεση για τη διατήρηση της συνοχής της χώρας, που τόσο έντεχνα βάλλεται υπέρ της ευρωπαϊκής συνοχής. Καταστρέψαμε το δημόσιο, καταστρέψαμε τον ιδιωτικό τομέα, ας διατηρήσουμε τον πολιτισμό μας.

Ιωάννης Σιαμάς

Logistics Engineer, MEng

Πρόεδρος Δ.Σ. ΠΕΕΔ